Higiena jamy ustnej u osób starszych – poradnik dla opiekunek osób starszych
Higiena jamy ustnej w każdym wieku jest kluczową kwestią i jedną z najbardziej ważnych czynności higienicznych. Źle wykonywana higiena jamy ustnej lub jej brak prowadzić może do poważnych chorób, które nie ograniczają się do samej jamy ustnej, ale rzutować mogą na cały organizm.
Opiekunka osoby starszej powinna być świadoma jak ważna jest pielęgnacja zębów i protezy, powinna też umieć pomóc podopiecznemu co najmniej dwa razy w ciągu dnia podczas jej wykonywania.
Na skróty:
- 1. Jak dbać o jamę ustną w starszym wieku?
- 2. Protezy zębowe – pielęgnacja
- 3. Higiena jamy ustnej podopiecznego – pomoc opiekunki
Jak dbać o jamę ustną w starszym wieku?
Zęby seniora mogą być w całkiem dobrym stanie o ile dba o nie przez całe życie. Regularne, codzienne zabiegi higieniczne oraz wizyty u stomatologa są gwarantem tego, iż na starość możemy nie mieć żadnych problemów z zębami lub innymi schorzeniami dotyczącymi obrębu jamy ustnej. Podstawą jest regularne szczotkowanie zębów przy pomocy dobrej pasy z fluorem oraz używanie nici dentystycznej pozwalającej usunąć pozostałości jedzenia z trudno dostępnych szczelin między-zębowych.
U osób dorosłych oraz osób starszych rośnie ryzyko ubytków tkanki zęba oraz próchnicy korzeni zębowych. Problematyczna jest także nadwrażliwość zębów powstająca na skutek odsłaniania się części zębów pozbawionych bariery ochronnej w postaci szkliwa. Senior często boryka się także z suchością jamy ustnej, która jest skutkiem obocznym zażywania niektórych leków oraz innych zaburzeń. Suchość w jamie ustnej także może prowadzić do ubytków w zębach. Na kondycję zębów bardzo duży wpływ mają choroby serca, cukrzyca lub nowotwory. O każdej z tych chorób należy powiadomić stomatologa na wizycie, by pod tym kątem dobrał sposób postępowania ze starszym pacjentem.
Często seniorzy skarżą się także na liczne choroby dziąseł powstające najczęściej na skutek złej diety i niewłaściwej higieny jamy ustnej. Biorąc pod uwagę powyższe możliwe problemy widać, jak bardzo ważne są regularne wizyty u dentysty. Pozwalają one na wcześniejsze zapobieganie takim właśnie problemom i skuteczne ich leczenie.
Protezy zębowe – pielęgnacja
Protezy nie wystarczy mieć, trzeba także o nią dbać. Błędem jest wrzucenie jej na noc do szklanki z wodą, a rano założenie. Proteza musi być codziennie czyszczona, gdyż zbierają się na jej powierzchni osady, kamień nazębny oraz resztki pokarmów. Protezę powinno czyścić się tak jak zęby- minimum dwa razy w ciągu dnia. Protezę powinno się nosić maksymalnie 8 godzin dziennie, a na noc zawszą ją wyjmować.
Noszenie protezy non stop może prowadzić do pojawienia się stanów zapalnych błony śluzowej. Na noc proteza powinna być przechowywana w suchym pojemniku- przechowywanie jej w wodzie sprzyja namnażaniu się bakterii. Protezę należy myć przy pomocy specjalnych, dwustronnych szczoteczek pozwalających na umycie wszystkich trudno dostępnych przestrzeni. Mimo tego, iż użytkownik protezy nie ma swoich zębów, powinien dbać o higienę jamy ustnej jak wcześniej- służą do tego specjalne szczoteczki do języka oraz dziąseł.
Higiena jamy ustnej podopiecznego – pomoc opiekunki
Seniorzy pod żadnym pozorem nie powinni w starszym wieku rezygnować z regularnej higieny jamy ustnej. Wiadomo, iż może to być utrudnione na skutek niedołężności czy chorób fizycznych lub umysłowych, jednak absolutnym minimum jest mycie zębów dwa razy dziennie oraz ewentualna pielęgnacja protezy zębowej. Jeżeli senior nie jest w stanie sam umyć sobie zębów, powinna mu w tym pomóc opiekunka lub bliska osoba. Na rynku znaleźć ponadto można wiele szczoteczek dedykowanych seniorom, odpowiednio delikatnych i dobrze myjących zęby.
Często higiena samych zębów jest niewystarczająca, gdyż w buzi seniora zalegają ponadto resztki jedzenia, wykrztuszona wydzielina, zaschnięta ślina. Opiekun powinien więc zadbać także o higienę błony śluzowej wewnątrz jamy ustnej. zrobić to można przy pomocy patyczków kosmetycznych, szpatułki owiniętej kompresem, a nawet używając swojego palca owiniętego w kompres. Seniorzy często skarżą się na suchość jamy ustnej. Po skończonych działaniach higienicznych można więc posmarować wnętrze jamy ustnej gliceryną lub oliwą z oliwek.
